Εκπαιδευτική δράση «Όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί»
Στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος «Ενδιαφέρομαι – Ενεργώ – Μαθαίνω για τα ανθρώπινα δικαιώματα» πραγματοποιήθηκε με τους/τις μαθητές/τριες του Β3 η εκπαιδευτική δράση «Όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί» την Παρασκευή 15-03-2024 στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου και σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό φορέα Aeliapath .
Στόχος της δράσης ήταν η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και της συνεργασίας, καθώς και η ενίσχυση της δυναμικής της ομάδας, η διαχείριση της διαφορετικότητας και η ανάπτυξη θετικών τρόπων επικοινωνίας.
Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί : Στουγιαννούδης Γ. – Αρχοντίδου Δ. – Στολτίδου Π.
Στόχοι: Καλλιέργεια ενσυναίσθησης και συνεργασίας
Επιμέρους Στόχοι:Ενίσχυση της δυναμικής της ομάδας, διαχείριση της
διαφορετικότητας, ανάπτυξη θετικών τρόπων επικοινωνίας.
Διάρκεια:90΄
Αριθμός Μαθητών/τριων:20
Εισαγωγή-Γνωριμία, Ενεργοποίηση
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί» ξεκίνησε με τους/τις
συμμετέχοντες/ουσες να βρίσκονται σε κύκλο και να ξεκινούν ένα παιχνίδι γνωριμίας
λέγοντας το όνομά τους και κάτι που τους/τις αρέσει/αγαπάει. Στη συνέχεια, τους
δόθηκε η οδηγία να περπατήσουν στο χώρο και να συστηθούν-χαιρετηθουν. Καθώς
προχωρούσε η διαδικασία τους δίνονταν διαφορετικές εντολές. Πιο συγκεκριμένα, να
συναντηθούν-χαιρετηθουν με διαφορετικούς τρόπους: εγκάρδια, τυπικά, θυμωμένα,
λυπημένα, με έπαρση, με έκπληξη.
Οι συμμετέχοντες/ουσες ανταποκρίθηκαν σε όλες τις εντολές επαρκώς.
Δυσκολεύτηκαν να συναντηθούν-χαιρετηθουν λυπημένα, διότι όπως ανέφεραν τους
ήταν περίεργο να βιώσουν αυτό το συναίσθημα εκείνη τη στιγμή.
Στη συνέχεια, τους δόθηκε η οδηγία να περπατούν στο χώρο σε δυάδες, κολλημένοι
ο ένας με τον άλλο, επιλέγοντας οι ίδιοι το κοινό σημείο επαφής. Η ανταπόκρισή τους
ήταν θετική, όμως ανέφεραν ότι χρειάστηκε ιδιαίτερη προσπάθεια να το επιτύχουν
καθώς απαιτεί συντονισμό, συνεργασία, ισορροπία, καλή επικοινωνία.
Ακολούθησε, το παιχνίδι αφήγησης μιας ιστορίας στην οποία οι
συμμετέχοντες/ουσες έπρεπε κάθε φορά που θα άκουγαν τις λέξεις πάνω-κάτω &
κάθομαι-σηκώνομαι να εκτελούν ακριβώς αυτό που άκουγαν.
Και σε αυτό το παιχνίδι ανταποκρίθηκαν με επιτυχία.
Ανάπτυξη
Αφού ολοκληρώθηκε η διαδικασία της ενεργοποίησης των συμμετεχόντων/ουσών,
δόθηκε η εντολή να σχηματίσουν μια γραμμή ο ένας δίπλα στον άλλο. Τέθηκαν
ορισμένες ερωτήσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
● Έχετε ποτέ κοροϊδέψει κάποιον άλλο;
● Σας έχουν κοροϊδέψει ποτέ;
● Έχετε πληγώσει κάποιον με τα λόγια σας;
● Εχετε φοβηθεί από λόγια άλλου;
Οι συμμετέχοντες/ουσες ανταποκρίθηκαν θετικά και με μεγάλη ειλικρίνεια απάντησαν
ότι έχουν βιώσει και τις δύο πλευρές. Συζητήσαμε το πως αισθάνεται κάθε φορά και
η μια πλευρά και η άλλη. Οι μαθητές/τριες ανέφεραν πως ο θύτης ενεργεί καθώς έχει
χαμηλή αυτοπεποίθηση, εγωισμό και ζήλεια, ενώ το θύμα έχει θυμό, φόβο, λύπη και
αδυναμία στο να αντιδράσει. Στην εκτενή συζήτηση που ακολούθησε οι
μαθητές/τριες ανέφεραν και προσωπικές τους εμπειρίες.
Έπειτα, οι μαθητές/τριες παρατήρησαν τα χέρια τους και ρωτήθηκαν αν έχουν όλοι
τα ίδια; Απάντησαν πως όλοι και όλες έχουν δάχτυλα -χέρια αλλά είναι διαφορετικά.
Στη συνέχεια, χωρίστηκαν σε 4 ομάδες και τους ζητήθηκε να αναπαραστήσουν μια
σκηνή που έχουν βιώσει ή έχουν δει όπου έπεσαν θύματα διακρίσεων ή ένιωσαν
άβολα εξαιτίας του φύλου τους, της καταγωγής τους, των πεποιθήσεών τους, κ.λπ.
Η πρώτη ομάδα παρουσίασε μια προσωπική εμπειρία , όπου η μαθήτρια με
κινητικά προβλήματα βίωσε η ίδια και επέλεξε να το μοιραστεί με όλους.
Αντιμετώπισε την κοροϊδία και τον χλευασμό απο ένα παιδάκι 7 ετών, ενώ βρισκόταν
σε εξωτερικό χώρο με αρκετό κόσμο. Μαζί της ήταν η μητέρα και η αδερφή της. Στη
συζήτησή μας για το πως αισθάνθηκε μας απάντησε ότι ένιωσε ντροπή και θυμό
καθώς και αμφιβολία για την προσωπικότητά της. Αρχικά, μας είπε ότι θύμωσε με το
παιδάκι , όμως στη πορεία της συζήτησής μας κατάλαβε και η ίδια ότι είχε θυμώσει-
νευριάσει με τη μητέρα του μικρού παιδιού που δεν αντέδρασε καθόλου.
Η δεύτερη ομάδα παρουσίασε μια εμπειρία στην οποία έχουν γίνει μάρτυρες
αρκετές φορές. Δύο (2) επαίτες χλευάζονταν και εμπαίζονταν από δύο άλλους
εφήβους. Οι επαίτες βρίσκονταν καθισμένοι κάτω με χαμηλωμένο κεφάλι και οι
έφηβοι θύτες σε μικρή απόσταση πάνω από το κεφάλι τους. Όταν ρωτήθηκαν τα
παιδιά πως ένιωθαν οι επαίτες μας απάντησαν ότι σίγουρα αισθάνθηκαν φόβο,
απειλη, θυμό και ακόμη πιο άσχημα με τον εαυτό τους. Ενώ, οι θύτες αισθάνθηκαν
έστω και για λίγο ότι είναι καλύτεροι, ανώτεροι με δύναμη.
Η τρίτη ομάδα παρουσίασε μια εμπειρία όπου έχουν γίνει μάρτυρες αρκετές φορές.
Το θύμα χλευάζεται δημόσια για την καταγωγή του. Φωτογραφίζεται και δέχεται
εμπαιγμό και στα social media. Οι θύτες τον περιγελούν διότι κατάγεται απο την
γειτονική Αλβανία. Σε ερώτηση για το πως αισθάνθηκε το θύμα, τα παιδιά
απάντησαν ότι σίγουρα φοβήθηκε και ένιωσε απειλή, θυμό λύπη και οι θύτες για
ακόμη μια φορά δυνατοί, ανώτεροι και με αυτοπεποίθηση.
Η τέταρτη ομάδα παρουσίασε μια εμπειρία στην οποία έχουν γίνει μάρτυρες
αρκετές φορές και αφορά επίσης την διαφορετική καταγωγή. Και εδώ βλέπουμε τα
θύματα να δέχονται δημόσιο χλευασμό, δηκτικότητα και γελοιοποίηση. Οι θύτες από
θέση ισχύος τους ταπεινώνουν.
Στην εκτενή συζήτηση που ακολούθησε οι μαθητές/τριες επικοινώνησαν με
ειλικρίνεια και ευθύτητα πως όλα όσα παρουσίασαν συμβαίνουν γύρω τους.
Πιστεύουν ότι πάντα οι θύτες ενεργούν με αυτό τον τρόπο ώστε να
αισθανθούν οι ίδιοι καλά, καθώς έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Η μαθήτρια που μοιράστηκε την δική της προσωπική εμπειρία και έκανε αυτό
το μοίρασμα με την υπόλοιπη ομάδα έλαβε τη στήριξη και τα συγχαρητήρια
για αυτή της την απόφαση.
Τέλος, τα παιδιά αποφάσισαν ότι θα χρησιμοποιήσουν την εικόνα της πρώτης
ομάδας για τον κινητικό αυτοσχεδιασμό που τους ζητήθηκε. Όμως, η ομάδα δεν
κατάφερε να ολοκληρώσει τον αυτοσχεδιασμό. Δυσκολεύτηκαν να μπουν στο ρόλο
είτε του θύτη είτε του θύματος. Αισθάνθηκαν αμηχανία όπως είπαν.
Στο κλείσιμο της διαδικασίας είπε ο καθένας/καθεμια μια λέξη για να περιγράψουν
την εμπειρία που βίωσαν και οι πλειοψηφία την βρήκαν ενδιαφέρουσα, ορισμένοι
αισθάνθηκαν αμηχανία και ντροπή, όμως ήταν για αυτούς/ες αρκετά χρήσιμο και
συνειδητοποίησαν πολλές αλήθειες.